Galileo Galilei. 20 fakte qe jo te gjithe i dine mbi shkencetarin


Galileo u dergua ne nje manastir jezuit per te studiuar mjekesi. Por pas kater vitesh ai njoftoi se kishte gjetur thirrjen: donte te behej nje murg. Babai i tij e terhoqi, por jo para se Galileo te bashkohej me urdhrin fetar, duke u bere keshtu nje prift pa veladon per gjithe jeten.
Teleskopi i Kopernikut

Nicolaus Copernicus kurre nuk i shkroi teorite e tij, nga frika se do te vinte ne rrezik pagen e dites duke punuar per Kishen Katolike. Per shkak se nxiti teorine e Kopernikut, Galileo u denua me burg te perjetshem, por me pas u reduktuar ne arrest shtepie.
Gishti i Galileut

Nje qind vite pasi kishte vdekur, kur trupi i tij u leviz per t’u rivarrosur, nje admirues i rrembeu gishtin e mesit te dores se djathte si kujtim. Gishti i Galileut tani ndodhet ne Muzeun e Historise se Shkences ne Florence, Itali.
Gishti tregon ne drejtim te Romes.
Kur u pyet ne lidhje me inkuizicionin, ai tha: “Shkrimi i Shenjte kishte qellim t’i mesonte njerezit si te shkonin ne parajse, jo si shkon parajsa”.
Galileo mbeti nje katolik i devotshem deri ne vdekje, por kurr nuk u martua me mamane e tre femijeve te tij.
Ne vitin 1617, Galileo bleu nje vile ne perendim te Firences, per te qendruar prane manastirit te vajzave. Per shkak se lindja e paligjshme e vajzave do ta autorizonte shtetin t’i kerkonte para, te cilat ai nuk deshironte t’i paguante, vajzat nuk kishin zgjedhje tjeter por te qendronin ne manastir per gjithe jeten.
Ajnshtajni ishte admiruesi me i madh i Galileos. “Gjithe njohuria e realitetit fillon nga eksperienca dhe perfundon ne te”, shkroi Ajnshtajni. “Supozimet qe vijne nga mjetet logjike jane krejtesisht boshe ne lidhje me realitetin. Per shkak se Galileo e kuptoj kete, ai eshte babai i fizikes moderne dhe i shkences moderne se bashku.
Sipas legjendes, Galileo filloi te studionte lavjerresin ndersa shihte llamben qe lekundej ne katedralen e Pizes. Per shkak se i kreu eksperimentet ne ajer, ai besoi (gabimisht) se perioda e pendulumit eshte konstante.
Galileo nuk arriti kurre te ndertonte nje ore lavjerresi.
I terhequr nga matematika dhe duke pranuar sfiden per te percaktuar dimensionet e “Ferrit” te Dantes, ai arriti ne perfundimin se ishte 2 mije gjatesi krahu.
Universiteti i Pizes e punesoi Galileon si profesor matematike, por per arsye se ishte i veshtire ne pune dhe i pavend me studentet, universiteti terhoqi kontraten.
Edhe pse formuloi ligjet e pershpejtimit universal, nuk ka prova se hodhi sende nga Kulla e Pizes per ta vertetuar.
Ai nuk e shpiku teleskopin, as nuk i lindi ideja nga nje beres holandez syzesh.
Ne vitin 1992, tre vite pas nisjes ne hapesire te anijes kozmike me emrin “Galileo”, Vatikani e nxori te pafajshem nga çdo keqberje.
Ne vitin 2000, sonda “Galileo” gjeti prova per nje oqean te ngrire ne Europa, ne nga kater henat e Jupiterit qe Galileo zbuloi.
Kur Galileo mendoi se zbuloi Saturnin, ai i mbajti zbulimet te fshehura duke i koduar ne nje anagram.
Ai skicoi shpikje te ndryshme, perfshire nje qiri dhe pasqyre per te reflektuar driten permes ne ndertese, nje vjelesi automatik domatesh dhe krehri xhepi.
Pas vdekjes se te atit, dhe nga frika e burgut nga borxhet, Galileo jetoi duke skicuar nje busull ushtarake qe kishte ne shenjester gjylet e topave.
Galileo, eshte i varrosur mes Mikelanxhelos dhe Makiavelit, dhe ne gurin e tij te varrit thuhet se eshte shkruar ky epigraf: “Gjithsesi, Toka leviz”. Ky mbishkrim nuk eshte i vertete.
Labels:

Post a Comment

[blogger]

Author Name

Contact Form

Name

Email *

Message *

Powered by Blogger.